Abnormaal lage inschrijfprijs: wat kun je doen?

Aanbesteder kan inschrijving afwijzen

In Nederland zijn de regels over de abnormaal lage inschrijving vastgelegd in artikel 2.116 van de Aanbestedingswet 2012. Een aanbestedende dienst mag een abnormaal lage inschrijving afwijzen, maar is dat niet verplicht. Als een aanbestedende dienst denkt dat de prijs niet reëel is en de winnaar wil afwijzen, dan moet deze eerst de inschrijver de gelegenheid geven om uit te leggen dat zijn prijs niet abnormaal laag is. Als de aanbestedende dienst op basis van zijn onderzoek van mening is dat er sprake is van een abnormaal lage inschrijving dan kan deze de inschrijving afwijzen. De aanbesteder moet dan wel een gedetailleerd antwoord en motivering te geven over de beslissing.  

Bezwaar maken als nummer twee

Voorheen was het zo dat slechts een aanbestedende dienst werd beschermd bij een abnormaal lage inschrijving. Uit een uitspraak van het Europese Hof van Justitie in 2023 volgt echter dat de nummer twee ook gemotiveerd kan aangeven dat de inschrijving van de winnaar abnormaal laag is. In dat geval is de aanbesteder verplicht onderzoek te doen naar de prijs van de winnaar. Van dit onderzoek en de uitkomst brengt de aanbesteder de bezwaar makende partij op de hoogte. Hierbij dient de aanbestedende dienst helder te presenteren welke specifieke onderzoeken deze heeft uitgevoerd om te achterhalen of er sprake is van een abnormaal lage prijs.

Ben je het als nummer twee niet eens met het antwoord van de aanbestedende dienst? Dan kun je binnen de bezwaartermijn escaleren en eventueel een procedure starten. De uitspraak van het Europese Hof van Justitie doet vermoeden dat het klagen over een abnormaal lage inschrijf prijs van de winnende partij nu vaker effectief kan zijn dan voorheen.

Let op de eisen en voorwaarden uit de aanbesteding

Hierbij is het van groot belang dat je als bezwaar makende partij je wel hebt gehouden aan alle eisen en voorwaarden zoals omschreven in de aanbestedingsstukken. Dit blijkt uit een recente uitspraak van de Rechtbank Overijssel in december 2023. Hierin dacht een inschrijver de abnormaal lage prijs van de (voorlopige) winnaar ter discussie te kunnen stellen, maar in plaats daarvan werd deze inschrijver zelf uitgesloten van de aanbesteding. De bezwaar makende partij nam telefonisch en via mail contact op met de aanbestedende dienst om de abnormaal lage prijs aan te kaarten, ondanks de expliciete vermelding in de aanbestedingsleidraad dat contact alleen via TenderNed mocht plaatsvinden. Dit kwam de inschrijver duur te staan. In de aanbestedingsstukken stond duidelijk vermeld dat contact alleen via TenderNed mocht plaatsvinden en dat contact buiten TenderNed om leidt tot uitsluiting. Op deze grond oordeelde de voorzieningenrechter dat de inschrijver moest worden uitgesloten. Daarnaast doet het contact vermoeden dat er een wens was tot de beïnvloeding van de uitkomst van de definitieve gunning van de opdracht. Dit is in strijd met het transparantie- en gelijkheidsbeginsel. Door de uitsluiting van de klagende inschrijver is de zaak over de abnormale prijs niet meer behandeld. Deze uitspraak geeft weer dat je indien je een abnormaal lage inschrijfprijs van de winnende partij wilt aan de kaak wilt stellen, je bedachtzaam moet zijn dat je dit doet volgens de in de aanbestedingsstukken vermelde verplichte kanalen.  

Vraag om een abnormaal lage prijs in de Nota van Inlichtingen

Een andere optie voor het vooraf inperken van inschrijvingen met een te lage prijs is het stellen van een vraag in de Nota van Inlichtingen. Vaak hebben aanbestedende diensten in de aanbestedingsstukken staan, dat inschrijvingen met een abnormaal lage prijs uitgesloten kunnen worden. Echter staat hier niet altijd bij vermeld hoe en aan de hand van welke bron de aanbestedende dienst gaat toetsen of de ingediende prijzen al dan niet abnormaal laag zijn. Dit leidt tot een verbeterd inzicht in de verwachtingen en eisen van de aanbestedende dienst met betrekking tot prijsvorming in de aanbesteding. Tevens kan verduidelijking hiervan de ‘klagende’ inschrijver helpen bij de motivering waarom er sprake is van een abnormaal lage prijs van de winnende partij.