Bureaucratische procedures en gebrek aan urgentie vertragen de overstap naar energiezuinige ledverlichting in Nederland. Techniek Nederland, FME, FEDET en de Nederlandse Licht Associatie zijn kritisch over het trage tempo waarmee Rijkswaterstaat en het Rijksvastgoedbedrijf conventionele verlichting vervangen. In een gezamenlijke brief vragen zij de Tweede Kamer ervoor te zorgen dat in 2025 alle rijkswegen en rijksgebouwen zijn voorzien van ledverlichting.
Commissiedebat Energiebesparing
Op woensdag 18 december staat in Den Haag het commissiedebat over Energiebesparing op het programma. De techniekorganisaties vinden dat de Tweede Kamer tijdens dat debat moet vasthouden aan de inhoud van de motie Kröger/Thijssen die in oktober 2023 werd aangenomen. In de motie staat dat uiterlijk in 2025 alle conventionele verlichting langs rijkswegen en in rijksgebouwen moet zijn vervangen door ledverlichting. De organisaties zien weinig voortgang en zijn bang dat het doel van de motie niet zal worden gehaald.
Urgentie ontbreekt
Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, vindt dat de urgentie ontbreekt. ‘Rijkswaterstaat hanteert een planning waarin 70% van de verlichting op het hoofdwegennet pas in 2028 of 2030 vervangen is. Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei (KGG) heeft de ambitie om méér energiebesparende maatregelen te nemen. Dit tempo past daar niet bij. Ledverlichting kan snel en effectief energie besparen, maar dan moeten we nu wel versnellen en niet wachten op natuurlijke vervangingsmomenten.’
Grote impact op energiebesparing en kosten
Als het aan FME-voorzitter Theo Henrar ligt, komt het kabinet begin volgend jaar al met een ambitieus en concreet actieplan voor een snelle omschakeling. ‘Met een grootschalige toepassing van ledverlichting kunnen we 6,5 TWh besparen. Dat is vergelijkbaar met het vermogen van een kerncentrale. Omschakelen naar ledverlichting verdient zich in gemiddeld tweeënhalf jaar terug, verlaagt de CO2-uitstoot én het bespaart de overheid geld.’
Voordelen voor het stroomnet
De organisaties wijzen erop dat de overheid door de trage omschakeling naar ledverlichting veel meer belastinggeld kwijt is aan energie dan nodig zou zijn. Daarnaast kan een snelle toepassing van ledverlichting de netcongestie verminderen. Dat is belangrijk om vaart te kunnen houden in de energietransitie.
Geen overlast voor weggebruikers
Volgens Rijkswaterstaat zou het vervangen van verlichting langs de rijkswegen leiden tot wegafsluitingen. De techniekorganisaties zijn ervan overtuigd dat de vervangingsoperatie kan plaatsvinden zonder overlast voor weggebruikers. De werkzaamheden kunnen buiten de spits worden uitgevoerd en op kleinere baanvakken.
Bureaucratie belemmert actie
Ook in rijksgebouwen verloopt de omschakeling naar ledverlichting veel te traag. De organisaties zien bureaucratische procedures als de belangrijkste oorzaak. Ook veel gemeenten blijven achter bij de overstap naar ledverlichting. Gerichte ondersteuning en betrouwbare dataverzameling zijn hier noodzakelijk om vooruitgang te boeken.
