In de zomer werd aangekondigd dat de Belastingdienst vanaf 1 januari 2025 gaat controleren of bedrijven en zelfstandigen voldoen aan de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA), die erop gericht is om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Deze aankondiging zorgde voor veel onrust bij zowel werkgevers als bij zzp’ers, omdat de wet DBA op veel punten onduidelijk is.
De handhaving is niet voor niets een aantal maal uitgesteld. Bovendien is er inmiddels een nieuwe wet in de maak die de wet DBA moet vervangen, de wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden (VBAR).
Wachten met handhaving op de nieuwe wet
Het meest logisch zou zijn als de Belastingdienst de handhaving op schijnzelfstandigheid zou baseren op de nieuwe wet VBAR en niet per 2025 zou gaan handhaven op basis van een onduidelijke wet. Dat zou namelijk leiden tot het opschorten van inhuren van zzp’ers, wat voor onze technieksector met grote personeelstekorten funest zou zijn. Techniek Nederland heeft daarover intensief contact gehad met Tweede Kamerleden, die de afgelopen weken een rondetafelgesprek en een debat hebben gehouden met de minister over zijn handhavingsplannen.
Risico gestuurd handhaven
We hebben daarbij ook aangegeven dat mocht de minister toch al per 1 januari 2025 willen starten met de handhaving, dat de Belastingdienst zich dan zou moeten richten op uurtarieven van zelfstandigen lager dan 33 euro. Dat is de groep waarbij de commissie Roemer ook de meeste problemen heeft geconstateerd en waarbij het meeste sprake is van schijnzelfstandigheid. Download motie van het lid Van Oostenbruggen, download motie van het lid Aartsen C.S..
Bestaande afspraken over modelovereenkomsten respecteren
Een derde belangrijk punt voor de techniekbranche is het kunnen blijven gebruiken van modelovereenkomsten. De modelovereenkomsten in onze branche zijn medio 2023 overeengekomen met de Belastingdienst en bevatten branche-specifieke criteria. Deze overeenkomsten hebben een looptijd tot medio 2028. In de modelovereenkomsten zijn criteria opgenomen over de beoordeling van de zelfstandige als ondernemer.
Uitkomsten politieke debat
Op bovengenoemde punten hebben de Kamerleden die wij hebben gesproken van de VVD en NSC de minister stevig bevraagd. De minister begreep onze zorgen, die overigens gedeeld worden door het bredere bedrijfsleven en voor een belangrijk deel ook door de vakbonden. Maar hij vond het ook belangrijk om wel al per 2025 misstanden tegen te kunnen gaan en wilde met de handhaving daarom niet wachten op de nieuwe wet VBAR. We hebben vervolgens met Kamerleden gesproken over de moties die ze hebben ingediend en waarover op 1 oktober is gestemd. De moties over risico gestuurd handhaven - dus bij de tariefgroepen onder de 33 euro per uur – en over het kunnen blijven gebruiken van modelovereenkomsten zijn beide aangenomen.
Techniek Nederland is voor nu heel tevreden met deze uitkomst. Bij de behandeling van de wet VBAR in de Tweede Kamer, hopelijk nog einde van dit jaar, zullen we opnieuw aangeven wat er nodig is voor onze branche om ook in de toekomst zzp’ers in te kunnen blijven huren. Het standpunt van Techniek Nederland is verwoord in een position paper.