Hoe het begon in 2015… en waar we nu staan

Al in 2017 bood Techniek Nederland de minister van Binnenlandse Zaken onze aanpak en een concrete erkenningsregeling aan. Toch duurde het nog tot 2020 voor de wetgeving werd ingevoerd en tot april 2023 tot certificering verplicht werd. Het was niet de keuze van Techniek Nederland om de wetgeving, inclusief certificering onder accreditatie, op deze manier in te voeren. Wij hebben vanaf het begin benadrukt dat een wettelijke regeling haalbaar moet zijn voor grote bedrijven, maar ook voor kleine bedrijven en zzp’ers. Ook bedrijven die niet uitsluitend ketelonderhoud en plaatsing van cv-ketels uitvoeren, moeten wat betreft Techniek Nederland met de regeling uit de voeten kunnen.

Vakbekwaamheid op een hoger niveau

Het goede nieuws is dat inmiddels meer dan 20.000 vakmensen hun vakbekwaamheid hebben aangetoond. De kennis is opgefrist en nieuwe inzichten over CO-preventie zijn meegenomen in de scholing. We zijn kritischer geworden bij het beoordelen van de totale gasverbrandingsinstallatie en gevaarlijke situaties worden eerder herkend. Een belangrijk punt uit het rapport van de Onderzoeksraad is hiermee goed door de branche opgepakt. Bovendien geeft de wettelijke regeling de installateur en het vakmanschap weer de status die het verdient.

Ruim 1300 gecertificeerde bedrijven

We zien dat er op dit moment ruim 1300 bedrijven zijn gecertificeerd. Dat is een felicitatie waard want certificering kost flink wat tijd en energie. Maar dit zijn lang niet de aantallen die we verwacht hadden. De redenen laten zich raden: late opstart van de voorbereidingen, wachtlijsten bij certificering én de wetgeving en haar uitwerking sluit onvoldoende aan op de praktijk van kleinere bedrijven en zzp’ ers. Daarmee komt de overheid niet tegemoet aan de wensen van Techniek Nederland en deze groep installateurs. Daardoor zijn er zelfs ondernemers die afscheid nemen van het plaatsen en onderhouden van cv-ketels of specifieke werkzaamheden in de gestapelde bouw. Het resultaat is dat er zelfs minder installateurs zijn om het werk te doen en klanten geen installateur kunnen vinden. Dit heeft een negatief effect op de veiligheid van gasverbrandingsinstallaties.

Ideeën die Techniek Nederland vanaf 2017 heeft aangereikt en nog steeds bepleit, zijn nog onvoldoende overgenomen. De wettelijke grondslag voor het installatiewerk is wél ingevuld, maar de uitvoering van de wet is weerbarstig. De wensen van Techniek Nederland - vakmanschap centraal, verplicht onderhoud, geen directe verkoop van cv-ketels aan consumenten én aan bedrijven zonder certificaat, maar ook onvoldoende handhaving, de mogelijkheid van koepelcertificering en doorlopende voorlichting vanuit de overheid - zijn nog niet overgenomen.

Veiligheidseffect

Zijn gasverbrandingsinstallaties nu veiliger dankzij de wettelijke regeling? Onze indruk is dat er meer aandacht is voor de veiligheid van deze installaties. Maar de wetgever heeft de voorbeelden van onveilige situaties en aanbevelingen uit het rapport van de Onderzoeksraad nog onvoldoende kunnen vertalen naar een effectieve wetgeving en uitvoering. Onze inschatting is dat meer dan de helft van de onveilige situaties niet onder de CO-wetgeving valt. Daarmee levert de regeling onvoldoende waarborgen op voor de veiligheid van gasverbrandingsinstallaties.

Meldingen van gevaarlijke situaties door installateurs bij Bouw- en Woningtoezicht van gemeenten worden vaak niet adequaat opgepakt. Bij veel gevaarlijke situaties wordt géén koolmonoxide gemeten en gemeenten ondernemen geen actie bij meldingen van gevaarlijke situaties. Het wachten is op de eerste ongelukken die wél gemeld zijn, maar niet door gemeenten opgevolgd zijn.

Evaluatie

Dit jaar vindt op verzoek van de Tweede Kamer én van Techniek Nederland een evaluatie plaats van de wetgeving. Techniek Nederland heeft hiervoor al concrete punten aangeleverd, zoals verplicht onderhoud, meer toezicht en handhaving, doorlopende voorlichting en de mogelijkheid van koepelcertificering. Wat ons betreft moet de wetgeving worden aangepast. Dat is niet alleen belangrijk voor installateurs, maar óók voor het realiseren van de doelstelling: veiligere gasverbrandingsinstallaties in ons land.

Remco van der Linden
Directeur Techniek en Markt bij Techniek Nederland